Tromb ili krvni ugrušak nastaje gomilanjem proteina u krvi, koje dovodi do zgrušavanja (koagulacije). Riječ je o normalnom procesu bez kojeg ne bismo imali adekvatno zgrušavanje krvi i dolazilo bi do toga da iskrvarimo.
Međutim, kada se ugrušak formira bez svoje primarne funkcije, može djelimično ili potpuno da blokira protok krvi kroz krvni sud i tada dolazi do problema. Krvni ugrušak može da se formira u bilo kom dijelu krvotoka, ali je to ipak najčešće u venama. Kada nastane u arterijama, može da prouzrokuje srčani ili moždani udar.
Do duboke venske tromboze dolazi kada se tromb formira duboko u krvnim sudovima. Međutim, on može da se “otkine” i krvotokom dođe do krvnih sudova pluća. Posledica može biti plućna embolija, potencijalno životno ugrožavajuće stanje. Takođe, krvi ugrušak može da se formira i nakon neke povrede, preloma ili istezanja mišića. Osim toga, često se javlja nakon oporavka od operacije.
Kod kojih ljudi su veće šanse da dođe do formiranja tromba?
Rizik za to je veći ako provodimo duži vremenski period u sjedenju, gojazni smo ili imamo povišen holesterol, dijabetes ili nam fizička aktivnost svedena na minimum.
Kakvi simptomi mogu biti u zavisnosti od mjesta gdje se pojavio?
Tromb u srcu
Ukoliko osjećate ubrzani puls, bol u grudima, nedostatak daha, kašalj ili imate krvavi ispljuvak, uz mučninu slabost, bol u grudima, hitno krenite ljekaru – moguće je da imate krvni ugrušak u srcu.
Tromb u mozgu
Krvni ugrušak u mozgu izaziva glavobolju, konfuziju, zbunjenost, slabost. napade nalik epileptičnim, probleme sa govorom, često samo na jednoj strani tijela.
Tromb u nozi
Najčešće se ovo stanje naziva duboka venska tromboza (DVT), iako može biti u pitanju površna venska tromboza. Dakle, tromb u nozi obično nastaje unutar duboke vene na nozi. Tačnije, venska tromboza nastaje kada se tromb razvije u venama duboko u nozi, bilo zbog oštećenja ili povrede vene, ili usljed sporog protoka krvi u njima.
Iako tromb u nozi nije sâm po sebi opasan po život, ovaj krvni ugrušak ima potencijal da se oslobodi i putuje kroz krvotok. Na primjer, takav “putujući” krvni ugrušak (embolija) može se “zaglaviti” u krvnim sudovima pluća – stanje poznato kao plućna embolija.
Čak polovina pacijenata sa trombom u nozi doživljava simptome povremenih bolova u nogama i otoka koji mogu trajati mjesecima do godinama
Ostali znaci su: skupljanje krvi, hronični otok nogu, povećan pritisak u venama, povećana pigmentacija ili promjena boje kože, venski čirevi, poznati kao venski zastojni ulkusi.
Tromb u plućima
Plućna embolija ubrzava puls, izaziva bol u grudima, krvavi kašalj (kao i kod srčanog tromba) i nedostatak daha. Opasno je to što ponekad može da bude i bez specifičnih simptoma.
Tromb u bubrezima
Tromboza bubrežnih vena najčešće se javlja isključivo kod odraslih osoba. Obično je asimptomatska, ali simptomi mogu da budu krv u urinu i smanjena potreba za uriniranjem.
Tromb u stomaku
Ni formirani tromb u stomaku često ne daje simptome. Međutim, ugrušak u stomaku ili čak i u jednjaku može da pukne i prouzrokuje krvarenje. Simptomi su jak bol, povraćanje krvi, crna stolica sa neprijatnim mirisom.
